Άρθρο της ΑΘΗΝΑΣ Μ. ΣΟΥΛΙΩΤΗ
Η φύση είναι
κάτι το απόμακρο και ξεχασμένο για πολλούς από εμάς. Ζούμε σε
μεγαλουπόλεις- τσιμεντουπόλεις, κρύες, ψυχρές και αφιλόξενες. Το
τσιμέντο κυριαρχεί σε κάθε περίπτωση, ενώ το λιγοστό πράσινο αποτελεί
όαση στο ασφυκτικό κλίμα της ζωής στην πόλη. Η επαφή με τη φύση και τα
οφέλη που αυτή προσφέρει είναι μηδαμινή, ενώ στην πραγματικότητα η φύση
εξετάζεται μόνο με βάση τα οικονομικά οφέλη που μπορεί να αποδώσει, με
αποτέλεσμα συχνά να κατακρεουργείται και να καταστρέφεται στο όνομα του
κέρδους και της δήθεν ανάπτυξης. Ωστόσο, πάντα υπάρχει μια μικρή ελπίδα
ότι εξακολουθούν να υπάρχουν κάποιοι που εξυμνούν τη φύση, τη σέβονται
και την υπερασπίζονται. Αυτή η ελπίδα αντικατοπτρίζεται στους κατοίκους
του Trontano, ενός μικρού χωριού της Ιταλίας, στις Άλπεις.
Τη ζωή των
1.700 κατοίκων του χωριού ήρθαν να «ταράξουν» 20 νέοι από την Ελλάδα,
την Εσθονία, τη Ρουμανία και τη διοργανώτρια χώρα Ιταλία, που
συμμετείχαν από τις 22 Αυγούστου ως τις 5 Σεπτεμβρίου στο ευρωπαϊκό
πρόγραμμα ανταλλαγής νέων με θέμα «Art and Recycling», δηλαδή, «Τέχνη
και Ανακύκλωση». Στόχος του προγράμματος ήταν η ευαισθητοποίηση των νέων
σε θέματα ανακύκλωσης και γενικά σεβασμού και προστασίας του
περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με την τέχνη, τη δημιουργικότητα, τη
φαντασία και την επινοητικότητα. Επιπλέον, βασικοί παράμετροί του, ήταν η
προετοιμασία και η βοήθεια για τη διεξαγωγή του τριήμερου φεστιβάλ
«Open Air Trontano» που διοργανώνεται στην περιοχή. Το φεστιβάλ
συγκεντρώνει πολλά μουσικά και άλλα καλλιτεχνικά γεγονότα, φιλοξενώντας
πολλά συγκροτήματα από διάφορες χώρες, κεντρίζοντας έτσι, το ενδιαφέρον
πολλών νέων της περιοχής.
Συμμετέχοντας
στο πρόγραμμα, έγινε εκ των προτέρων αντιληπτό ότι όλο το χωριό
συντελούσε με οποιοδήποτε δυνατό τρόπο στη διεκπεραίωση των απαραίτητων
διεργασιών για την προετοιμασία του φεστιβάλ. Η συνεργασία και το
ομαδικό πνεύμα ήταν στοιχεία που επικρατούσαν και ξεχώριζαν. Επιπλέον,
αυτό που πραγματικά εντυπωσίαζε ήταν η ιδιαίτερη σχέση των ανθρώπων με
τη φύση, το δέσιμο μαζί της και η αγάπη προς αυτή. Εξάλλου, δεν είναι
καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι χώρος διεξαγωγής του φεστιβάλ είναι ένα
πανέμορφο μέρος μέσα στο δάσος και στη φύση. Οι νέοι που συμμετείχαν στο
πρόγραμμα κλήθηκαν να συνεργαστούν, να εμπνευστούν από το τοπίο, να
αφήσουν ελεύθερη τη φαντασία τους και να δημιουργήσουν μικρά «έργα
τέχνης» που θα διακοσμούσαν τον χώρο του φεστιβάλ, προσδίδοντάς του μια
καλλιτεχνική πινελιά. Χρησιμοποιώντας πάντοτε ανακυκλώσιμα υλικά και
σεβόμενοι το περιβάλλον, το αποτέλεσμα που παρουσιάστηκε ήταν
εντυπωσιακό. Οι νέοι δημιούργησαν αυτοσχέδια καθίσματα και παγκάκια από
κορμούς δέντρων, ζωγραφίζοντάς τα με υπέροχα χρώματα και σχέδια.
Ζωγράφισαν πάνω σε σεντόνια, γράφοντας συνθήματα και φράσεις σε διάφορες
γλώσσες. Δημιούργησαν πινακίδες που τοποθετήθηκαν στους χώρους του
φεστιβάλ, προσδιορίζοντας τι αποτελεί το κάθε μέρος χωριστά. Ακόμα και
άτομα που ποτέ πριν δεν είχαν ασχοληθεί με τη ζωγραφική και τις
κατασκευές, παίρνοντας ιδέες από την ίδια τη φύση και βάζοντας τη
φαντασία τους να δουλέψει, κατάφεραν να δημιουργήσουν εξαιρετικά
πράγματα, πάντα μέσα στο πνεύμα της συνεργασίας και της ομαδικότητας.
Εκτός αυτού,
το πρόγραμμα περιλάμβανε μαθήματα θεάτρου. Κάθε πρωί η Paola, η
υπεύθυνη του θεάτρου, προσπαθούσε μέσα από διάφορες ασκήσεις, παιχνίδια
και άλλες δραστηριότητες να βγάλει ένα κομμάτι του εαυτού μας προς τα
έξω. Βασική προϋπόθεση ήταν να γνωρίσει ο ένας καλύτερα τον άλλον, να
τον εμπιστευτεί και έτσι να μπορέσει να εκμυστηρευτεί στοιχεία της
προσωπικότητάς του και να αφήσει ελεύθερο τον εαυτό του. Τελικά, αυτό
στέφθηκε με επιτυχία, όπως έγινε φανερό στην παράσταση που ανέβασαν οι
νέοι κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ. Κεντρικό θέμα της παράστασης ήταν η
σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Οι νέοι σε έναν συνδυασμό μουσικής και
κίνησης, παρουσίασαν χωρισμένοι σε ομάδες τα 4 στοιχεία της φύσης,
κινούμενοι στους ρυθμούς της μουσικής. Το χειροκρότημα που απέσπασαν
ήταν θερμό, ενώ προς το τέλος της παράστασης ακόμα και οι θεατές
ενώθηκαν μαζί τους, χορεύοντας και τραγουδώντας. Η μουσική και ο χορός,
εξάλλου, ήταν τα κύρια στοιχεία των τριών ημερών του φεστιβάλ. Η είσοδος
για τους επισκέπτες ήταν δωρεάν καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και
είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν ποικίλα θεάματα μουσικά και χορευτικά,
να δημιουργήσουν οι ίδιοι στους ειδικούς χώρους ελεύθερης έκφρασης, να
γευτούν τοπικά παραδοσιακά προϊόντα και να χορέψουν μέχρι πρωίας.
Συνολικά τις τρεις μέρες, τα συγκροτήματα που ανέβηκαν στη κεντρική
σκηνή του φεστιβάλ ήταν πολλά, αντιπροσωπεύοντας διαφορετικά είδη
μουσικής από διάφορες χώρες. Το φεστιβάλ είχε ομολογουμένως μεγάλη
επιτυχία και τελικά ανταμείφθηκαν οι κόποι και οι προσπάθειες όλων, που
είχαν ξεκινήσει πολλούς μήνες πριν για να υπάρξει αυτό το αποτέλεσμα.
Αναμφισβήτητα,
το φεστιβάλ του Trontano αποτέλεσε το βασικό και πιο συγκλονιστικό
γεγονός του προγράμματος. Παρόλα αυτά, οι νέοι είχαν την ευκαιρία να
βιώσουν και άλλα πράγματα, όπως να επισκεφθούν τις γύρω περιοχές και να
γνωρίσουν νέα μέρη. Το ταξίδι με το τρένο σε δύο χωριά της κοιλάδας
Valle Vigezzo, που εκτείνεται μέσα στις Άλπεις, ήταν μαγευτικό, ενώ η
επίσκεψη στη γειτονική πόλη Domodossola και η περιπλάνηση στους δρόμους
της πόλης ήταν αξέχαστη. Οι νέοι είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν το
μαγευτικό τοπίο της κοιλάδας των Άλπειων, να εξερευνήσουν την περιοχή με
περιπάτους στο βουνό, να κολυμπήσουν στα κρύα νερά του ποταμού, να
γνωρίσουν ξεχωριστούν και φιλόξενους ανθρώπους και να γευτούν τη
παραδοσιακή ιταλική κουζίνα, που εκτός από ζυμαρικά και pizza, που
οπωσδήποτε πρωτοστατούν, έχει πολλά ακόμα γευστικά πιάτα.
Αξίζει
επίσης, να τονιστεί ότι μέσα από το πρόγραμμα δόθηκε η δυνατότητα σε
κάθε χώρα να παρουσιάσει στοιχεία της ζωής, της κουλτούρας και του
πολιτισμού της. Μέσα στα πλαίσια μιας μεγάλης πολυπολιτισμικής ομάδας
δόθηκε η δυνατότητα να καταρριφθούν οποιαδήποτε στερεότυπα, να
καταργηθούν οι όποιες διαφορές και να τονιστεί η ισότητα και ο σεβασμός
απέναντι στον άλλο. Οι νέοι δημιούργησαν φιλικές σχέσεις μεταξύ τους
ξεπερνώντας τα πιθανά εμπόδια που δημιουργούν η διαφορετική γλώσσα και
κουλτούρα. Αποτελώντας μια ενιαία ομάδα με έναν κοινό σκοπό
συνεργάστηκαν με μεγάλη επιτυχία όλες τις ημέρες του προγράμματος,
δέθηκαν μεταξύ τους και δημιούργησαν φιλίες. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα, η
βοήθεια στη διεξαγωγή του φεστιβάλ, το βίωμα του ίδιου του φεστιβάλ και
η συμμετοχή στη θεατρική παράσταση, η γνωριμία με νέους ανθρώπους από
διάφορα μέρη του κόσμου, η ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών, η συζήτηση
με απλούς ανθρώπους της περιοχής, η μαγεία που προκαλεί το τοπίο στις
Άλπεις και η συμβίωση με άτομα από διαφορετικές χώρες με διαφορετικές
προσωπικότητες ήταν όλα βιώματα που θα μείνουν για πάντα βαθιά
χαραγμένα. Οι εμπειρίες ήταν αμέτρητες και τα εφόδια για τη μετέπειτα
ζωή ακόμα περισσότερα. Το φεστιβάλ του Trontano έδειξε ότι όταν
συναντώνται διαφορετικοί άνθρωποι, δουλεύοντας για έναν κοινό σκοπό
μπορούν να τα καταφέρουν εξαίρετα. Να σημειωθεί ότι η ελληνική ομάδα που
συμμετείχε στο πρόγραμμα αποτελούνταν από τους Αλεξάνδρα Αναστασιάδου,
Ευαγγελία Δαγκαλίδου, Αναστάσιο Μπουντουρίδη, Θέλμα-Λυδία Πολούα, Αθηνά
Σουλιώτη και Πελαγία Τσακαλίδου.
Τέλος,
αξίζει να τονισθεί ότι, όλα τα παραπάνω, πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο
των προγραμμάτων του youth in action υπό την αιγίδα της UNESCO. Από την
πλευρά της Ελλάδος, το πρόγραμμα διεξήχθη από τον οργανισμό PRAXIS, έναν
μη κυβερνητικό και μη επικερδή οργανισμό με έδρα τις Σέρρες. Ιδρύθηκε
το 1995 με στόχο να προσφέρει ένα ευρύ φάσμα πολιτιστικών δραστηριοτήτων
στους νέους της πόλης και να τους παρακινεί να εμπλακούν με πολιτιστικά
θέματα. Κύρια αποστολή του οργανισμού είναι να παρέχει βοήθεια στους
νέους να μοιράζονται τις απόψεις τους και να συμμετέχουν σε ομαδικές
δραστηριότητες μαζί με άλλους νέους της Ευρώπης, προσφέροντας σε όλους
τους νέους τη δυνατότητα συμμετοχής σε ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής
νέων.
* Η Αθηνά Μ. Σουλιώτη, είναι τεταρτοετής φοιτήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος του ΑΠΘ.
